Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015

Τα «ηθικά» μηνύματα των ισχυρών

Επειδή ακούμε λέξεις όπως «ασφυξία», «τελευταία ευκαιρία» και άλλους πολλούς επιθετικούς προσδιορισμούς, καλό είναι να επισημάνουμε ότι τα τελευταία χρόνια ζήσαμε αλλεπάλληλα «σοκ», «προγράμματα» που θα έβγαζαν τη χώρα από το αδιέξοδο. Μάλιστα υπουργοί Οικονομικών προηγούμενων κυβερνήσεων προσδιόριζαν και τον χρόνο που θα αφήσει η χώρα πίσω της τις πολιτικές λιτότητας. «Υπάρχει φως στο βάθος του τούνελ» μας έλεγαν. Ωστόσο όλοι αυτοί διαψεύστηκαν καθώς τα μνημόνια και οι εφαρμοστικοί νόμοι έπεφταν σαν το χαλάζι.
Ο ορυμαγδός δηλώσεων, η αναπαραγωγή ειδήσεων -ανεξάρτητα από τον χρωματισμό τους- κατέκλυσε ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ. Οπως και τώρα. Ας κρατήσουμε, ωστόσο, μια πρόσφατη δήλωση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, σε γερμανική εφημερίδα, άκρως διαφωτιστική για όλους. Ο πρόεδρος της Κομισιόν σημείωσε ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο Grexit, προσθέτοντας ωστόσο και τα εξής: «Κάποιοι στην Ευρώπη δεν έχουν καταλάβει ποια είναι η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα». Η απάντηση όμως μπορεί να είναι ότι το έχουν καταλάβει, αλλά ουδόλως τους νοιάζει εάν η ανέχεια, η ανεργία και τα υψηλά ποσοστά πολιτών που βρίσκονται στα όρια της φτώχειας μπορούν να διαρρήξουν τον κοινωνικό ιστό της χώρας. Ως εκ τούτου κάθε άλλο παρά παρήγορες είναι δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων που επαναλαμβάνουν μονότονα ότι σέβονται τις θυσίες των Ελλήνων.
Η ηθική ρητορική των Ευρωπαίων αξιωματούχων, κυρίως των Γερμανών, δεν μπορεί να επικαλύψει προθέσεις και σχέδια για αλλαγές στην καρδιά του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Η στάση της γερμανικής κυβέρνησης καταδεικνύει ότι επιδιώκει να διευρύνει την ηγεμονία της αλλά και να επιβάλει τους κανόνες της. Οχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Ορθώς, λοιπόν, ο πρωθυπουργός στη Βουλή μίλησε για την «α λα καρτ» ηθική του Βερολίνου καθώς την έχουμε δει πώς εφαρμόζεται. Δηλαδή αποζημιώσεις, κατοχικό δάνειο, Siemens, κέρδη στα γερμανικά ταμεία από την ελληνική κρίση και άλλα πολλά επωφελή για τη γερμανική πλευρά.
Ας κρατήσουμε λοιπόν μια αποστροφή του Φρεντερίκ Μπαστιά, Γάλλου οικονομολόγου και κοινωνιολόγου, περί ηθικής: «Οταν ο νόμος και η ηθική συγκρούονται μεταξύ τους, ο πολίτης έχει τη σκληρή επιλογή είτε να χάσει την αντίληψή του περί ηθικής είτε να χάσει τον σεβασμό του προς τους νόμους».